Derdelanders uit Oekraïne moeten op 2 april Nederland verlaten, heeft de rechtbank in Zwolle op 27 maart bepaald. Tegelijkertijd hebben de rechtbanken in Roermond en Den Bosch geoordeeld dat deze vluchtelingen tot 5 maart 2025 in Nederland mogen verblijven. Vluchtelingenwerk Nederland waarschuwt voor “een chaotische situatie.”
Oekraïense vluchtelingen met een tijdelijke verblijfsvergunning, ‘derdelanders’, hebben sinds 4 maart geen recht meer op verblijf in Nederland. Het gaat hierbij om vluchtelingen die in eerste instantie uit hun land van herkomst naar Oekraïne zijn gevlucht om te werken en wonen. Zij hebben geen Oekraïense nationaliteit en dus geldt er voor die groep andere regelgeving.
Chaos voor gemeentes
Volgens persvoorlichter Anhela Alickovic van vluchtelingen werk Nederland, is er op dit moment veel verwarring. “Momenteel is het nog niet duidelijk om welke groep vluchtelingen het hier precies gaat. Ook deze week en de komende tijd verwachten we nog uitspraken, terwijl de vertrektermijn maandag afloopt.” Wegens het feit dat er nu meerdere derdelanders uit bijvoorbeeld Marokko, Turkije en Pakistan in hoger beroep zijn gegaan, mogen sommige toch wel langer in Nederland verblijven. Dit zorgt voor een onduidelijke situatie. “Het blijft altijd mogelijk dat de ene rechter andere accenten legt dan de andere in uitspraken. De verwachting is nu dat het ministerie tegen alle positieve uitspraken in beroep zal gaan en deze zaken uiteindelijk bij de Raad van State terecht zal komen”, vertelt Alickovic. “Wij vrezen dat de verantwoordelijkheid afgewenteld wordt op gemeentes en dat zij op 2 april in een lastig parket komen te zitten en er chaotische situaties ontstaan.”
‘On Hold’
Vanochtend heeft de vreemdelingenkamer in de rechtbank in Luxemburg vragen gesteld aan het Hof van Justitie van de Europese Unie. Bij de Vreemdelingenkamer kunnen asielzoekers in hoger beroep tegen een uitspraak van de rechter. De kamer vindt de richtlijnen voor derdelanders nu nog te onduidelijk. Volgens rechtssocioloog Carolus Grütters wordt er momenteel gewacht op antwoord: “Het ziet er derhalve naar uit dat alle derdelander zaken ‘on hold” zullen worden gezet, totdat het Hof van Justitie antwoord heeft gegeven op de gestelde vraag. De strekking van die vraag is of de derdelanders nu ook onder de richtlijn vallen na het verlengingsbesluit”.
Dit betekent dat de vraag over verlening van het verblijf van derdelanders in Nederland in de wachtrij wordt gezet.
Rechtbank Zwolle
De zaken in Zwolle werden aangespannen door mensen die oorspronkelijk uit India en Turkije kwamen. De rechtbanken in Utrecht, Rotterdam en Den Haag hebben net als Zwolle geoordeeld dat de derdelanders volgende week dinsdag moeten vertrekken.
Er zijn in totaal 108.000 vluchtelingen uit Oekraïne in Nederland waarvan 91.000 in gemeentelijk opvang verblijven, zo blijkt uit een artikel van het AD. Hierdoor zijn bijna alle beschikbare bedden bezet. Volgens vluchtelingenwerk Nederland verblijven er nu 2800 derdelanders in Nederland.