Stel je voor dat je een uitkering ontvangt en verliefd bent. Je wil gaan samenwonen, maar je bent bang om gekort te worden op je uitkering. Om de stress bij uitkeringsgerechtigden te verminderen, mogen ze vanaf 1 juli zes maanden ervaren hoe het is om samen te wonen, zonder dat ze daarbij worden gekort op hun uitkering. “Het stelt mensen in staat om te onderzoeken hoe het is om samen te wonen”, aldus bewindvoerder Nelis van Steenoven.
Na Tilburg, Den Haag en de gemeente Drechtsteden mogen uitkeringsgerechtigden nu ook in Zwolle zes maanden lang samenwonen zonder dat ze daarbij het recht op hun uitkering verliezen; ze mogen gedurende die tijd ook hun sociale huurwoning onderverhuren. Volgens de gemeente ervaren uitkeringsgerechtigde veel stress als ze willen gaan samenwonen, deze proef moet dit gaan verminderen. “Nu kom je als je gaat samenwonen in een armoedeval terecht. Dit geeft uitkeringsgerechtigden ook de mogelijkheid om terug te gaan als het samenwonen toch niet zo gaat als gehoopt.”
Positief effect
De Zwolse Nelis heeft in de paar jaar dat zijn kantoor in de Hanzestad staat, een groot netwerk van cliënten in Zwolle opgebouwd. Nelis ziet veel van hen worstelen: “Voor veel mensen in mijn klantengroep is er weinig perspectief om erop vooruit te gaan, dat je dan zo’n levensbepalende stap kunt zetten is dan erg fijn.” Volgens Nelis ervaren veel van zijn cliënten, die graag wilden samenwonen, de inkomensval als een groot struikelblok: ‘’Ik kan als bewindvoerder nu een ander perspectief bieden aan mijn cliënten.’’
“Als je een onderhuurcontract afsluit voor een periode van zes maanden, maar in de derde maand blijkt dat het samenwonen toch niet goed gaat, dan loop je natuurlijk wel een risico.”
Onderverhuren
Uitkeringsgerechtigden kunnen hun woning de zes maanden dat ze proef samenwonen onderverhuren. Hierdoor worden ze niet dakloos als het samenwonen toch niet lukt. Ze kunnen deze stap niet zomaar zetten. Ze moeten eerst met een inkomensconsulent spreken. Nelis heeft daarover zijn zorgen: “Als je een onderhuurcontract afsluit voor een periode van zes maanden, maar in de derde maand blijkt dat het samenwonen toch niet goed gaat, dan loop je natuurlijk wel een risico.”
Uitdagingen
Ondanks de voordelen die Nelis als een waterval kan opnoemen, zijn er volgens hem ook uitdagingen bij de implementatie van het project. “Op het moment dat er onvoldoende kennis is van wat er op termijn gaat gebeuren en als die uitkeringsnorm wel wordt aangepast, dan kan dat een risico zijn.” Volgens Nelis gaat het erom dat de gemeente mensen voldoende tijd geeft om zich aan te passen. “Ik ga er echter van uit dat de meeste mensen dat dan ook gewoon goed kunnen doen”, aldus Van Steenoven.
Extra ondersteuning
Op de vraag of dit project van de gemeente Zwolle ook gaat helpen met het bieden van een betere plek voor uitkeringsgerechtigden in Zwolle is het antwoord simpel: “Nee”, zegt Nelis. Hij ziet bij zijn cliënten dat het sociaal minimum niet meer realistisch is en dat lonkt volgens Van Steenovennaar bijsturing van de overheid: “Op het moment dat je mensen echt bestaanszekerheid wilt geven, dan moet er echt wel meer gebeuren dan dit.”
Tot die tijd is het wachten geblazen op andere initiatieven van de gemeente om bijstandsgerechtigden tegemoet te komen. “Ik ben heel benieuwd naar het eerste initiatief dat Zwolle gaat nemen waarin zij de voorloper zijn”, aldus Nelis.