Het was niet makkelijk voor Madeleen van Gruting om haar bedrijf te beginnen. De Warmoezerij is een biologisch groenten bedrijf dat Madeleen heeft opgezet in 2017, ze begon met een stuk grasland van bijna 1 hectare en inmiddels is het al het achtste seizoen van haar bedrijf en is ze tevreden met haar omzet. Madeleen heeft hulp van vrijwilligers, stagiaires en zzp’ers.
Warmoezerij is een woord dat al heel lang bestaat, uit de middeleeuwen. Ze zaten aan de rand van de stad en leverde groenten aan mensen in de stad en dit is precies wat Madeleen doet!
‘In het begin was ik heel erg aan het spelen, ik wist niet zo goed hoeveel ik moest telen en wat de afzet was. Dat verschilde heel erg. Ik kreeg een markt en toen nog een markt erbij. Dit is nu allemaal vrij stabiel. Ik weet wat er verkocht wordt op de markt en hoeveel pakketten er verkocht worden. Maar het is wel seizoen gebonden, als landbouwer werk je met het weer mee en heb je het niet altijd voor het kiezen. We hebben wel wat lastige jaren gehad. De eerste drie jaar heb ik last gehad van droogte, daar moet je mee leren omgaan en op anticiperen. En nu hebben we een heel nat jaar, dat is ook niet altijd bevorderend voor de opbrengst. Elk jaar is weer verschillend. Het ene jaar kan de afzet wel stabiel zijn, maar kan het weer heel anders lopen qua weersomstandigheden, wat dat betreft, is het nooit saai!
Een bedrijf opzetten is altijd lastig, je moet ergens beginnen. Toen ik hier begon was het alleen nog maar grasland, verder helemaal niks, ook geen afzet. Toen heb ik een kas opgebouwd en een waterput geslagen. De eerste groente gaan telen. De hele afzet moest nog georganiseerd worden. Niemand kende mij, dus moest op het begin echt promotie maken, dat vond ik wel vrij lastig. Ik ben begonnen met alleen groentepakketten, maar om daarvoor de geschikte mensen te vinden en te zorgen dat iedereen het weet, was niet heel makkelijk.
In het tweede jaar ben ik begonnen met de markt. Daar was toevallig een plek die ik kon overnemen en dat ging supergoed. En daarna ben ik naar nog een plek gaan zoeken en was in Utrecht een plek vrij, dat loopt allemaal heel goed!’
Qua land zou Madeleen nog wel wat willen uitbreiden, qua afzet is zij wel tevreden. ‘Met twee markten in de week en de groentepakketten loopt het prima.’
Biologische groenten
‘In de jaren tachtig was biologisch eten alleen voor een groepje geitenwollen sokken. Tegenwoordig is het best algemeen bekend, iedereen kent biologisch groenten. Ze kopen ze in de supermarkt, maar het zou mooi zijn als mensen het ook weten te vinden bij de boer zelf of de boerenmarkt, maar daar zie ik wel groei in!’
Oude methodes
Ze hebben een paar jaar met paarden geploegd, dat lijkt wel wat op hoe ze het vroeger deden. Madeleen vindt het mooi om die oude methodes terug te halen, maar haar reden om hier voor te kiezen zat er vooral in omdat het beter is voor de grond. De lichtheid van de paarden in vergelijking tot tractors maakt het beter voor de bodem. Het is voor haar belangrijk om goed met de aarde om te gaan. Zij heeft dan ook vooral lichte machines aangeschaft.
Klanten
‘We staan op twee weekmarkten en hebben groentepakketten die opgehaald worden door mensen die hier in de buurt wonen.’
De markt is vooral haar focus. Ongeveer 85 procent van haar inkomen is via de markt en zo’n 10 procent via de groentepakketten, de rest is aan losse verkoop, groenteclubjes en natuurwinkels die bij haar bestellen.
‘Op de markt waar we staan, komt wel de typische biologische klant, mensen die al jaren lang biologisch eten. Het zou mooi zijn als ook nieuwe mensen het ontdekken, maar dat is nog niet altijd even makkelijk. ’
Madeleen heeft twee weekmarkten. Donderdagen is zij in Apeldoorn te vinden en vrijdag in Utrecht. Woensdagen zijn de oogstdagen. Ze heeft ca. 50 abonnees voor haar groentepakketten.
Diversiteit
Zij kweekt rond de 40 soorten groenten. Ze zegt dan ook ‘je kunt mij beter vragen wat ik niet verbouw!’ Madeleen vindt het leuk om oude rassen te kweken. De favoriet is wel de tomaat, daarvan verbouwt ze ongeveer 30 verschillende rassen van. Mensen kennen de oude rassen niet meer en ze zijn ook niet te koop in supermarkten. Deze oude rassen bestaan uit een prachtig kleurenpalet en diversiteit in vorm. Ze kunnen paars, geel of oranje zijn, wat mensen aantrekt ook op de markt. Daarbij zijn ze erg smaakvol.